Klatki bezpieczeństwa są używane głównie w ramach sportów wyczynowych. Ich celem jest zapewnienie maksymalnego poziomu bezpieczeństwa kierowcy oraz załodze danego pojazdu. Z racji tego, że klatki bezpieczeństwa mogą być zalecane lub obowiązkowe w zależności od rangi wyścigu lub zawodów, warto bliżej zaznajomić się z przepisami.
Choć zdarza się, że klatki montowane są również w autach przeznaczonych na drogi publiczne – na przykład w amerykańskich muscle carach – to przyznać trzeba, że jest to dość niecodzienne zjawisko. Dlatego też w tym artykule skupię się wyłącznie na charakterystyce klatek bezpieczeństwa w związku ze sportami motorowymi.
Klatka to bardzo ważny element bezpieczeństwa w sportach motorowych. Tylko dzięki niej wielu kierowców oraz ich pilotów wyszło z poważnych wypadków bez szwanku. Dodać trzeba, że ta lista nazwisk jest na bieżąco aktualizowana. Najważniejszą funkcją klatki jest ochrona przed skutkami dachowania i uderzenia w duże przeszkody.
Zasady budowania klatki bezpieczeństwa są skrupulatnie opisane w załączniku J do międzynarodowego kodeksu sportowego FIA – w artykule 253 traktującym o bezpieczeństwie. Szereg znajdujących się tam zasad, regulacji i dokładnych wytycznych stanowi świetną bazę do zbudowania homologowanej klatki. Jednakże mówimy tutaj jedynie o wymaganym minimum, a wspomniane dodatkowe elementy wzmacniające, jakie możemy zastosować, dają konstruktorom duże pole do popisu.
Wyróżniamy dwie grupy klatek bezpieczeństwa: przykręcane i wspawywane. Pierwsza z nich jest z pewnością łatwiejsza w montażu – nie wymaga pracy doświadczonego spawacza, choć należy pamiętać, że klatka musi być przymocowana do nadwozia w miejscach do tego przeznaczonych.
Niemniej klatki wspawywane do nadwozia wybierane są o wiele częściej z powodu większej wytrzymałości. Dla przykładu: w samochodach klasy WRC stosowane są 10-punktowe klatki bezpieczeństwa, gdzie wartość punktowa oznacza liczbę mocowań do konstrukcji samochodu. Klatki homologowane przez FIA posiadają przynajmniej 6 takich punktów.
Najprostszą klatką zbudowaną zgodnie z załącznikiem J wspomnianego wyżej dokumentu jest klatka bezpieczeństwa składająca się z pałąka głównego, pałąków bocznych, pałąka przedniego, podpór tylnych oraz elementu przekątnego.
Z racji bezpośredniego styku ciała zawodnika z klatką, obowiązkowy jest także montaż niepalnych okładzin. Do tego celu powinny być stosowane pianki z niepalną domieszką. Co więcej, wraz z zamontowaniem klatki trzeba zaopatrzyć się w szelkowe pasy bezpieczeństwa. Nie wspominając już o wytrzymałym kasku – w razie wypadku metalowe pałąki mogą okazać się Twoją zgubą.
Klatki bezpieczeństwa wykonywane są z najróżniejszych materiałów, a ich jakość jest proporcjonalna do ich ceny.
W przypadku przepisów regulujących obowiązek stosowania klatek bezpieczeństwa, sprawa wygląda dość skomplikowanie – w zależności od rangi i statusu wyścigu, klatka może być zalecana lub obowiązkowa.
Klatki bezpieczeństwa są obowiązkowe w przypadku takich imprez motorowych jak Driftingowe Mistrzostwa Polski i Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski. Organizatorzy tych wyścigów nie mogą sobie pozwolić na jakiekolwiek ryzyko. Wysoka prędkość, nieutwardzona nawierzchnia i sportowa rywalizacja to składniki potencjalnej katastrofy. Dlatego też, jeśli planujesz startować w jakichkolwiek zawodach, zaopatrz się przynajmniej w najpotrzebniejsze minimum – bez względu na to, czy są to zawody o randze profesjonalnej, czy nie.
(fot. pixabay.com)
